Wanneer je de koelkast opentrekt om wat kaas te pakken en tot je schrik schimmelvlekken op je favoriete stuk kaas ziet, vraag je je misschien af: “Kan ik dit nog eten, of moet ik het meteen weggooien?” Het antwoord hierop hangt sterk af van het type kaas en de aard van de schimmel. In deze uitgebreide gids leggen we uit wanneer beschimmelde kaas veilig is om te eten, hoe je schimmel op verschillende kazen kunt beoordelen en enkele handige tips om schimmel op je kazen te voorkomen.
Schimmel is een natuurlijk proces bij de rijping van veel kaassoorten, en sommige schimmels worden zelfs opzettelijk toegevoegd om unieke smaken te creëren. Schimmels zijn kleine, meercellige organismen die floreren in vochtige, koele omgevingen zoals je koelkast. Terwijl sommige schimmels veilig en smakelijk zijn, zoals de blauwe aders in roquefort en gorgonzola, zijn andere schimmels schadelijk en kunnen ze je gezondheid in gevaar brengen.
Kun je schimmel van kaas gewoon afsnijden?
Of je schimmel kunt afsnijden hangt af van het type kaas. Over het algemeen geldt dat je bij harde kazen een schimmelplek er gewoon af kunt snijden, terwijl bij zachte kazen een grotere kans bestaat dat de schimmel zich dieper in het product heeft genesteld. Harde kazen zoals cheddar, Parmezaanse kaas en gouda kunnen vaak veilig worden gegeten als je de schimmel ruim wegsnijdt. Zorg ervoor dat je minstens 1 à 2 centimeter rondom de schimmelplek wegsnijdt en gebruik een schoon mes, zodat je de schimmel niet verspreidt naar de rest van de kaas.
Harde kazen en schimmel
Bij harde kazen kan schimmel zich moeilijk door de dichte structuur van de kaas verspreiden. Daarom blijft de schimmel vaak op de oppervlakte, en is het doorgaans veilig om deze weg te snijden en de rest van de kaas te eten. Denk bijvoorbeeld aan kazen zoals cheddar, emmentaler, pecorino en Parmezaanse kaas. Snij met een schoon mes een ruime marge rondom de schimmelplek weg en controleer de rest van de kaas visueel om er zeker van te zijn dat er geen andere schimmelplekken zijn ontstaan.
Zachte kazen en schimmel
Zachte kazen zoals brie, camembert, mozzarella en roomkaas vormen echter een groter risico. Bij zachte kazen kan de schimmel zich snel door de vochtige en open structuur verspreiden, waardoor het moeilijk is om alle sporen te verwijderen. Bovendien kunnen schadelijke bacteriën zoals listeria zich in een vochtige omgeving sneller ontwikkelen, waardoor het eten van een beschimmelde zachte kaas een gezondheidsrisico kan vormen. Het is bij zachte kazen dan ook sterk aan te raden om het hele stuk weg te gooien als er schimmel op te zien is, tenzij het een schimmel is die speciaal voor die kaas bedoeld is, zoals bij brie en camembert.
Schimmelkazen: wanneer is schimmel veilig?
Schimmelkazen, zoals roquefort, gorgonzola, cambozola en blauwaderkazen, zijn ontworpen om schimmel te bevatten. Deze schimmels worden gecontroleerd toegevoegd tijdens het productieproces en zijn veilig en eetbaar. De schimmels geven deze kazen juist hun karakteristieke smaak en aroma. Echter, als je op schimmelkazen witte of groene schimmel ziet die afwijkt van de oorspronkelijke blauw- of grijsachtige aders, kan dit duiden op een ongewenste schimmelgroei en moet je voorzichtig zijn. Ongebruikelijke schimmel op deze kazen kan ontstaan door onvoldoende opslag of blootstelling aan vocht en warmte, en kan de kaas onveilig maken om te eten.
Hoe herken je schadelijke schimmels?
Niet alle schimmels op voedsel zijn direct gevaarlijk, maar sommige kunnen toxines produceren, zoals mycotoxines, die schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid. Het is moeilijk om schadelijke van onschadelijke schimmels te onderscheiden, omdat er geen eenvoudige visuele test is om het verschil te zien. Schimmels die zwart, donkergroen, rood of oranje van kleur zijn, worden doorgaans beschouwd als potentieel gevaarlijk en moeten worden vermeden.
Als je per ongeluk een hap van beschimmelde kaas hebt genomen, hoef je niet meteen in paniek te raken. Vaak zorgt je maag ervoor dat eventuele schadelijke stoffen niet verder in je systeem terechtkomen. De meeste mensen zullen geen last ondervinden van een kleine hoeveelheid schimmel, maar als je je na het eten niet lekker voelt, maagklachten hebt of misselijk wordt, is het verstandig om een arts te raadplegen.
Bewaartips om schimmel op kaas te voorkomen
- Bewaar kaas op de juiste temperatuur
Kaas blijft het langst goed bij een temperatuur van ongeveer 4°C, zoals in het groentevak van je koelkast. - Verpak kaas luchtdicht
Lucht bevordert schimmelvorming, dus verpak kaas goed in een luchtdichte verpakking of kaasdoek om de luchttoevoer te beperken. - Gebruik kaaspapier of bakpapier
Sommige kaassoorten, zoals harde kazen, blijven langer vers als je ze in kaaspapier of bakpapier wikkelt in plaats van plastic. Dit laat de kaas ademen zonder dat hij te vochtig wordt. - Scheid verschillende kazen van elkaar
Bewaar kazen in aparte vakjes of verpakkingen, zodat schimmel of geur niet overspringt van de ene kaas naar de andere. - Gebruik schoon keukengerei
Snij kaas met een schoon mes en gebruik schone handen om te voorkomen dat bacteriën en schimmelsporen zich verspreiden.
Conclusie: Wanneer kun je beschimmelde kaas eten?
Het antwoord hangt dus sterk af van het soort kaas. Bij harde kazen kun je schimmel meestal eenvoudig wegsnijden en de rest van de kaas veilig opeten, mits je zorgvuldig werkt. Zachte kazen vormen een groter risico, en het is raadzaam om deze in zijn geheel weg te gooien bij schimmelvorming. Schimmelkazen kunnen veilig gegeten worden zolang de schimmel die erop zit deel uitmaakt van de natuurlijke rijping.
Wees altijd voorzichtig met het beoordelen van schimmel op je kaas, en volg deze richtlijnen om te voorkomen dat je iets consumeert dat mogelijk schadelijk kan zijn. Als je twijfelt, is het beter om aan de veilige kant te blijven en de kaas niet te eten.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokAls kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander lekker eten begint bij het op de juiste manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.
