Kombucha maken is een eenvoudig proces, maar vraagt wat geduld en zorg. Het begint allemaal met thee, suiker en een scoby, die slijmerige, levende pannenkoek van bacteriën en gisten die zorgt voor de fermentatie. Je hoeft geen laboratorium in huis te hebben om aan de slag te gaan. Een grote pot, wat thee en wat aandacht zijn al genoeg.
Wie eenmaal zelf kombucha maakt, ontdekt al snel hoe leuk en leerzaam het is om met fermentatie bezig te zijn. Het resultaat is een licht bruisend drankje met een zachte zurigheid, dat je helemaal naar je eigen smaak kunt aanpassen. Citroen, gember, framboos, kruiden: de mogelijkheden zijn eindeloos.

Hoe kombucha maken?
Benodigdheden
- 1 grote glazen pot (inhoud minstens 1 liter, bij voorkeur 1,5 liter)
- Een schone doek of een koffiefilter
- Een elastiek
- Een houten of plastic lepel (geen metaal tijdens het contact met de scoby)
- Flessen met beugeldop of schroefdop (voor de tweede fermentatie)
- Een fijne zeef (optioneel)
Ingrediënten
- 1 liter water
- 8 gram zwarte of groene thee los of in zakjes
- 80 gram kristalsuiker
- 1 scoby verkrijgbaar online of van een bevriende kombuchamaker
- 100 milliliter startervloeistof dit is reeds gefermenteerde kombucha, vaak meegeleverd met de scoby
Bereiding
- 1. De thee zetten
- Breng het water aan de kook en laat de thee vijf tot tien minuten trekken, afhankelijk van hoe sterk je hem wilt. Voeg vervolgens de suiker toe en roer goed door tot alles is opgelost. Laat het mengsel daarna volledig afkoelen tot kamertemperatuur. Dit is belangrijk – een te warme vloeistof kan je scoby beschadigen.
- 2. De scoby toevoegen
- Giet de afgekoelde zoete thee in de glazen pot. Voeg dan de startervloeistof toe, dit zorgt voor het juiste zuurgehalte en helpt ongewenste bacteriën buiten de deur te houden. Leg vervolgens voorzichtig de scoby op de vloeistof. Hij mag zinken of drijven, beide is prima. Dek de pot af met een schone doek of koffiefilter en zet deze vast met een elastiek. Zo kan er lucht bij, maar geen stof of vliegjes.
- 3. Fermenteren
- Zet de pot op een warme plek uit direct zonlicht, bij voorkeur tussen de 20 en 25 graden Celsius. Laat het geheel daar 7 tot 14 dagen staan. Hoe langer je het laat staan, hoe zuurder de kombucha wordt. Proef vanaf dag 7 met een rietje of lepel (steek deze voorzichtig onder de scoby door). Vind je de smaak goed? Dan kun je verder met de volgende stap.
- 4. Bottelen
- Haal de scoby uit de pot en leg hem in een schoon kommetje samen met 100 milliliter van de kombucha (dit bewaar je als startervloeistof voor de volgende ronde). Zeef de rest van de kombucha indien gewenst en giet deze in goed schoongemaakte flessen. Vul niet helemaal tot de rand; laat een paar centimeter ruimte over. Wil je extra smaak of meer bubbels? Voeg dan nu fruit, sap of kruiden toe en sluit de fles goed af.
- 5. Tweede fermentatie (optioneel)
- Laat de gevulde flessen nog 2 tot 5 dagen op kamertemperatuur staan. Dit zorgt voor meer koolzuur en een vollere smaak. Let op: laat de flessen niet te lang staan, anders kan de druk te hoog worden. Open elke dag even een fles om te checken hoeveel gas erin zit. Daarna bewaar je de kombucha in de koelkast.
Hoelang is kombucha houdbaar?
Zelfgemaakte kombucha is in de koelkast ongeveer 2 tot 3 weken houdbaar. De smaak blijft het best als je de flessen koel en donker bewaart. Omdat het fermentatieproces langzaam doorgaat, kan de smaak na verloop van tijd iets zuurder worden. Controleer altijd of er geen schimmel of vreemde geur is ontstaan. Als dat het geval is, gooi het dan weg. Goed bewaarde kombucha ruikt friszuur en licht naar azijn.
Vijf variaties en aanpassingen
Gember en citroen
Voeg bij het bottelen een stukje verse gember en een schijfje citroen toe. Dit geeft een pittige, frisse smaak en helpt bij het opwekken van extra bubbels.
Frambozen en munt
Een handje geplette frambozen met wat verse munt geeft een zomerse twist. Laat het 2 dagen fermenteren voor een mild fruitig effect.
Lavendel en citroenschil
Voor een kruidige en bloemige variant: voeg een theelepel gedroogde lavendel en wat biologische citroenschil toe.
Appelsap en kaneel
Een klassieker in de herfst: een scheutje troebel appelsap met een klein stukje kaneelstokje geeft een warme, volle smaak.
Blauwe bessen en vanille
Voeg een handje blauwe bessen en een drupje vanille-extract toe voor een zachte, ronde smaak. Laat het minstens drie dagen staan voor een diep aroma.

Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokAls kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander, lekker eten begint bij het op de juiste manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.