Lijnzaadolie maken is een ambacht waar tijd en aandacht voor nodig zijn. Het is niet iets wat je tussen de bedrijven door doet, maar juist een rustgevend werkje waarbij je echt voelt dat je met iets puurs bezig bent. Zelf olie persen uit lijnzaad geeft een diepe voldoening. Je weet exact wat je erin stopt, je ruikt het verse aroma en je ziet de kleur langzaam uit het zaad vrijkomen. Dat maakt het persoonlijk.
Wie ooit een druppel versgeperste lijnzaadolie geproefd heeft, weet dat dit totaal niet te vergelijken is met de olie uit een supermarktfles. De smaak is veel voller en ronder. En je hebt meteen de zekerheid dat er geen toevoegingen of resten van chemische behandelingen in zitten. In dit recept leer je hoe je thuis, met relatief eenvoudige middelen, zelf lijnzaadolie maakt voor twee kleine flesjes.
Hoe lijnzaadolie maken?
Benodigdheden
- Een koude pers of oliepers met handaandrijving of elektrische motor
- Een fijne zeef of kaasdoek
- Een grote kom of roestvrijstalen opvangbak
- Twee schone glazen flesjes van honderd milliliter
- Een trechter
- Een koelkast of koele berging
Ingrediënten
- 250 gram goudgeel lijnzaad van biologische kwaliteit
- 2 liter koud water om het zaad in te weken
Bereiding
1. Voorbereiden
- Begin met het weken van het lijnzaad. Spoel eerst de zaden grondig af onder koud stromend water tot het spoelwater helder blijft. Doe ze vervolgens in een ruime kom en voeg twee liter schoon koud water toe. Laat dit twaalf uur weken op een koele plek. Door het weken zwellen de zaden op en wordt het persen straks makkelijker. Je zult merken dat het water wat slijmerig wordt. Dat is normaal, lijnzaad bevat namelijk veel slijmstoffen die vrijkomen tijdens het weken.
2. Olie maken
- Giet de geweekte zaden af in een fijne zeef en laat ze goed uitlekken. Dep ze eventueel droog met een schone theedoek. Als je een handpers gebruikt, schep dan telkens een handjevol geweekte zaden in de pers. Draai rustig en gestaag, met gelijkmatige druk. Je merkt dat er langzaam olie begint te druppelen. Heb geduld, het kan een kwartier duren voor je een paar eetlepels olie hebt. Als je een elektrische pers hebt, volg dan nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van het apparaat en kies een lage temperatuurinstelling (onder de veertig graden Celsius).
- Vang de olie op in een roestvrijstalen of glazen kom. Laat deze ongeveer een uur rusten zodat de eerste grove resten kunnen bezinken. Giet de olie daarna voorzichtig door een kaasdoek of een fijn zeefje in een schone kom. Herhaal dit eventueel nog een keer als je olie niet helemaal helder is. Dit klaren maakt je olie zachter van smaak en verlengt de houdbaarheid.
3. In flesjes doen
- Zodra de olie gezeefd is, giet je die met behulp van een trechter in de twee glazen flesjes. Sluit ze goed af met een draaidop of kurk. Zet de flesjes direct koel weg, liefst in de koelkast of een donkere, koele kelder. Schrijf de datum op het etiket. Zo weet je wanneer je ze gemaakt hebt.
Hoelang is lijnzaadolie houdbaar?
Versgeperste lijnzaadolie is gevoelig voor licht, lucht en warmte. Daarom bewaar je ze best op een donkere, koele plek. In de koelkast blijft de olie tot zes weken goed, mits ze luchtdicht verpakt is en je geen verontreinigingen in de fles krijgt. Ruik en proef altijd even als je de fles openmaakt. Wordt de geur ranzig of bitter, dan is de olie niet meer bruikbaar. Lijnzaadolie is niet bedoeld om lang te bewaren – gebruik ze dus liever binnen een maand na het persen.
Vijf variaties en aanpassingen
Pulp gebruiken
Gebruik de pulp (de uitgeperste zaden) in crackers of granenrepen, zo verspil je niets en haal je echt alles uit je ingrediënten.
Bruin lijnzaad
Gebruik bruin lijnzaad in plaats van goudgeel, dit geeft een wat krachtigere, nootachtige smaak aan je olie.
Citroensap toevoegen
Voeg een kneepje citroensap toe na het persen, dat geeft niet alleen een frisse toets, maar helpt ook lichtjes bij het conserveren.
Bezinken
Laat de olie extra lang bezinken voor een helderder resultaat, sommige mensen klaren hun olie tot wel 24 uur voor een zachtere textuur.
Combineren
Combineer met andere zaden zoals sesam of hennep, dit kan je doen in verhouding van een kwart op driekwart voor een milde mix.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokAls kok weet Wilhelmus Hengstmengel als geen ander, lekker eten begint bij het op de juiste manier bewaren van levensmiddelen. Hij heeft inmiddels ruim 15 jaar ervaring in de keuken (dus ook met het bewaren en invriezen van onder andere groente, fruit, vlees, vis, en gerechten), en schrijft artikelen en recepten voor diverse Nederlandstalige receptensites (onder andere deze site), en enkele Duitstalige receptensites. Als oud groenteboer weet hij veel over groenten en fruit, en door het veelvuldig koken ook veel over de bereiding van vlees en vis. En natuurlijk over het langer goed houden van voedingsmiddelen. Hij heeft een passie voor het schrijven over simpele gerechten en kookmethoden. is een geboren Rotterdammer, maar vandaag de dag een echte Tiroler en Wereldburger. Bewaren en invriezen is over de hele wereld nagenoeg hetzelfde, maar toch soms net even anders.
